Pepetela : Yaka

By Małgorzata Mikos - 19.6.24

 

  "Yaka" to wyjątkowa powieść, a jej fabuła skupia się na najważniejszych wydarzeniach w  Angoli na przestrzeni ostatniego stulecia.
 
 
   Bohaterem powieści jest Alexandre, którego rodzice uważają się za Portugalczyków. Jego ojciec został wygnany z Portugalii i zesłany do Angoli za zabicie swojej żony, a matka prawdopodobnie była pierwszą białą kobietą urodzoną w osadzie, w której żyło kilkadziesiąt białych rodzin, głównie byłych skazańców.
    Alexandre urodził się w Angoli i podobnie jak większość kolonistów i ich potomków urodzonych w tym kraju, stara się budować swoje życie w ramach kolonii i w panującej tam kulturze. Podobnie jak większość kolonistów, Alexandre boi się rdzennych mieszkańców Angoli i drży ze strachu, gdy tylko plotka o powstaniu dociera do szeregów kolonii. Z drugiej strony Alexandre podziwia rdzennych, uważa ich za intrygujących.
    Alexandre stara się zrobić coś dobrego, coś, do czego został sprowadzony na ten świat - do usunięcia przepaści międzykulturowej, jaka jest między kolonistami a rdzennymi mieszkańcami.
   Odziedziczona po śmierci metrowy figurka towarzyszy mu na kolejnych etapach życia. Dla Alexandre figurka Yaka jest tajemnicą i zarazem odpowiedzią na niewiadome, czymś, co ma pomóc mu w dostrzeżeniu czegoś ważniejszego. Zastanawiając się nad symboliką i przeznaczeniem tej figurki, rozmawia z nią, próbując zrozumieć otaczający go świat, ale figurka nigdy mu nie odpowiada. Przemawia za to do czytelnika, zdradzając swoje przemyślenia oraz obawy.
   Wraz z głównym bohaterem i jego rodziną przyglądamy się społeczeństwu, mierzymy się z traumami przechodzącymi z pokolenia na pokolenie, próbujemy "odnaleźć się" i zrozumieć życie i świat. Zwłaszcza życie białego człowieka urodzonego w Angoli, dla którego kraj pochodzenia przodków jest czymś obcym, z którym praktycznie nic go nie łączy. A każde kolejne pokolenie kolonistów zdaje się być gorszym, bardziej zepsutym.
    Burzliwe wydarzenia w Angoli mają znaczący wpływ na życie głównego bohatera i jego dzieci oraz wnuki. A walki toczą się na wielu poziomach: społecznym, rasowym, gospodarczym, narodowym.
 
   Historia opowiedziana w książce jest brutalna, budząca niepokój, a pod koniec dająca nadzieję na nadejście lepszych czasów. Narracja prowadzona jest głównie w trzeciej osobie, pozwala wczuć się czytelnikowi lepiej w tę historię, choć zdarzają się momenty chwilowego przytłoczenia akcją i bohaterami. Zaglądając w psychikę bohaterów tej książki, przyglądając się ich światu, czytelnik wraz z autorem bada angolskich kolonistów oraz sam kolonializm i jego tragiczne skutki.
  W książce można odnaleźć również nawiązania do greckiej mitologii i artefaktów jako symbole kolonialnych uprzedzeń oraz symboli rdzennej kultury. Za jeden z takich artefaktów, można uznać powieściowa figurka Yaka, który towarzyszy głównemu bohaterowi niemal przez całe życie.

   "Yaka" to ponadczasowe dzieło, pełne wnikliwości, skrajnych emocji i refleksji. To lektura wymagająca. Wymaga bowiem od czytelnika skupienia przy lekturze, delektowania każdym zdaniem, wniknięcia do przedstawionego w książce świata. W zamian czytelnik otrzymuje satysfakcjonującą podróż w miejscu i czasie. Podróż w sam środek tego, co działo się na przestrzeni lat w Angoli. Ta książka to niesamowita kronika niełatwej codzienności w tym kraju. Sama historia zostaje w człowieku na długo po przeczytaniu tej książki. 
    Choć nie jest to lektura dla każdego, proszę, dajcie jej szansę. Zagłębcie się w jej fabułę, przenieście się w miejscu i czasie, poznajcie to, o czym rzadko się mówi. Poczujcie każde słowo, każde zdanie.
 
 
 Dziękuję Wydawnictwu Glowbook za zaufanie i możliwość przed przedpremierowego zapoznania się z treścią tej książki.


  • Share:

You Might Also Like

0 komentarze